kot grzeczny, czyli jaki?
Zdarza mi się przyjść na konsultację w kwestii jakiegoś problemu, np. załatwiania się poza kuwetą i w trakcie wywiadu przeprowadzanego z opiekunami usłyszeć “ale tak poza tym, to jest bardzo grzeczny!”. Wiem, że opiekunowie nie mają złych intencji wypowiadając takie zdanie. Płynie za tym raczej chęć zapewnienia “nie wychowałam/nie wychowałem kota aż tak źle, tylko w tej jednej kwestii potrzebuję pomocy”.
Bo co oznacza słowo “grzeczny”? Za Słownikiem Języka Polskiego PWN: dobrze wychowany. Bycie “niegrzecznym” implikuje zatem kiepskie wychowanie, za które odpowiadają w przypadku zwierząt domowych ich opiekunowie. A jednak, można również usłyszeć wydobywające się z ust tychże opiekunów, pełne rozczarowania i żalu “jesteś taki niegrzeczny!” wypowiedziane do kota zachowującego się… no właśnie jak? Niewłaściwie? Niezgodnie z naszymi oczekiwaniami? Złośliwie?
Bo co oznacza słowo “grzeczny”? Za Słownikiem Języka Polskiego PWN: dobrze wychowany. Bycie “niegrzecznym” implikuje zatem kiepskie wychowanie, za które odpowiadają w przypadku zwierząt domowych ich opiekunowie. A jednak, można również usłyszeć wydobywające się z ust tychże opiekunów, pełne rozczarowania i żalu “jesteś taki niegrzeczny!” wypowiedziane do kota zachowującego się… no właśnie jak? Niewłaściwie? Niezgodnie z naszymi oczekiwaniami? Złośliwie?
Zwierzęta nie są złośliwe, ale będą dążyć do realizacji własnych potrzeb nie bacząc na to, czy opiekunom jest to na rękę. Wracając do przykładu z niepoprawnym kuwetowaniem, czy to niegrzeczne ze strony kota? Najczęstszym powodem załatwiania się kotów poza kuwetą jest przyczyna zdrowotna. Co więcej, oddawanie moczu lub kału na powierzchnie inne, niż żwirek jest sposobem komunikacji zapachowej i wizualnej. Kot próbuje nam w ten sposób coś przekazać i jest to w pełni zgodne z jego etogramem, czyli zbiorem zachowań charakterystycznych dla jego gatunku. W takim ujęciu uznajemy za niegrzeczne ze strony kota komunikowanie się z nami, alarmowanie o tym, że coś jest nie w porządku.
Bo co oznacza słowo “grzeczny”?
Za Słownikiem Języka Polskiego PWN: dobrze wychowany.
Za Słownikiem Języka Polskiego PWN: dobrze wychowany.
Kolejny przykład: kot drapie meble. Ma drapak, ale wybiera drapać akurat tą jedną kanapę po babci. Niegrzeczny, niewychowany, bo przecież może drapać coś innego! Sprowadzanie kocich zachowań do zgodnych lub niezgodnych z naszymi oczekiwaniami zabiera nam uważność na prawdziwe kocie potrzeby. Jest szybkim wytłumaczeniem tego, co jest bardziej skomplikowane i czego nie widzimy przykrywając to łatką “niegrzeczny”.
Drapanie jest bowiem dla kotów ekstremalnie ważne. Niezależnie, czy obcinasz czy nie obcinasz im pazurków - drapanie to nie tylko pielęgnacja. To sposób na regulację emocjonalną tak ważną dla kotów, które potrafią na przestrzeni kilku sekund wejść na wyżyny pobudzenia emocjonalnego. Jest to również sposób komunikacji - znajdujące się na kocich łapkach feromony są w ten sposób lokowane w strategicznych miejscach w domu. Teren zostaje oznaczony również w sposób wizualny dzięki śladom pozostawionym na drapanej powierzchni. Czy zatem kot, próbując poczuć się bezpiecznie w przestrzeni Waszego wspólnego mieszkania, oznaczając ważne dla siebie miejsca, zaznaczając swoją obecność - jest niegrzeczny?
Drapanie jest bowiem dla kotów ekstremalnie ważne. Niezależnie, czy obcinasz czy nie obcinasz im pazurków - drapanie to nie tylko pielęgnacja. To sposób na regulację emocjonalną tak ważną dla kotów, które potrafią na przestrzeni kilku sekund wejść na wyżyny pobudzenia emocjonalnego. Jest to również sposób komunikacji - znajdujące się na kocich łapkach feromony są w ten sposób lokowane w strategicznych miejscach w domu. Teren zostaje oznaczony również w sposób wizualny dzięki śladom pozostawionym na drapanej powierzchni. Czy zatem kot, próbując poczuć się bezpiecznie w przestrzeni Waszego wspólnego mieszkania, oznaczając ważne dla siebie miejsca, zaznaczając swoją obecność - jest niegrzeczny?
Sprowadzanie kocich zachowań do zgodnych lub niezgodnych
z naszymi oczekiwaniami zabiera nam uważność na prawdziwe kocie potrzeby.
Kiedy dojdzie się do sedna kociego zachowania, odnajdzie w nim próbę zrealizowania naturalnych potrzeb i chęć komunikacji z opiekunem - przestaje się rozpatrywać zachowanie swojego pupila w granicach grzeczne - niegrzeczne. Przechodzi się bardziej w stronę potrzeb dostrzeżonych i zaopiekowanych, lub takich, które wymagają od nas wciąż zrozumienia. W tym zrozumieniu znajdzie się również miejsce na zaprzestanie drapania kanapy po babci - kiedy postawi się drapak w innym miejscu, biorącym pod uwagę ścieżki komunikacyjne kota, lub gdy zaproponuje się mu inną powierzchnię, bardziej atrakcyjną i na odpowiadającej kotu wysokości.
Inaczej możemy jedynie bić się z koniem i pielęgnować w sobie urazę wobec “niegrzecznego” zachowania naszego pupila. Tworzy się w ten sposób dystans między opiekunem a zwierzęciem. Taka sytuacja może rozwinąć się dwojako: problematyczne zachowania jedynie się nasilają, poziom niezrozumienia pogłębi, a komfort życia wszystkich członków rodziny spadnie, lub problem zniknie - kot zaniecha prób skomunikowania się, wpadnie w apatię i wycofa całkowicie odczuwając przewlekły stres drastycznie wpływający na jego stan zdrowia. Nie będzie go słychać, ani widać, innymi słowy stanie się “grzeczny”.
Inaczej możemy jedynie bić się z koniem i pielęgnować w sobie urazę wobec “niegrzecznego” zachowania naszego pupila. Tworzy się w ten sposób dystans między opiekunem a zwierzęciem. Taka sytuacja może rozwinąć się dwojako: problematyczne zachowania jedynie się nasilają, poziom niezrozumienia pogłębi, a komfort życia wszystkich członków rodziny spadnie, lub problem zniknie - kot zaniecha prób skomunikowania się, wpadnie w apatię i wycofa całkowicie odczuwając przewlekły stres drastycznie wpływający na jego stan zdrowia. Nie będzie go słychać, ani widać, innymi słowy stanie się “grzeczny”.